دلایل از دست دادن دندان
پوسیدگی دندان شایع‌ترین بیماری دهان و دندان محسوب می‌شود که در صورتی که گسترش پیدا کند و به آن رسیدگی نشود، منجر به از دست دادن دندان می‌شود.
همچنین بیماری لثه که در اثر عفونت باکتریایی اتفاق می‌افتد در بسیاری از موارد باعث لق شدن دندان و از دست دادن آن می‌شود.
گاهی اوقات نیز بر اثر وارد آمدن ضربه و جراحت به دهان، دندانها دچار شکستگی گسترده شده و یا از جای خود کنده می‌شوند و به این ترتیب از دست می‌روند.
عامل از دست دادن دندان هر چه که باشد، باید هر چه سریع تر جای خالی آن پر شود. برای جایگزینی دندانهای از دست رفته چند روش وجود دارد که هر یک از آنها در شرایطی بهترین گزینه برای بیمار محسوب می‌شود.
اهمیت پر کردن جای خالی دندان
هنگامی که به هر دلیل دندان خود را از دست می‌دهید، دهان از نظر عملکردی و زیبایی با مشکل مواجه می‌شود. دندانها همه در کنار هم به صورت یک تیم عمل می‌کنند و در صورتی که جای یک یا چند دندان خالی بماند جویدن غذا با مشکل مواجه می‌شود. به خصوص افرادی که چند دندان خود را از دست داده اند نمی‌تواند به خوبی غذا را بجوند. فرآیند گوارش از دهان شروع می‌شود و در صورتی که غذا در دهان به خوبی جویده و له نشود گوارش آن سخت‌تر خواهد شد. از طرف دیگر برای صحبت کردن درست به همه دندانها نیاز داریم. در صورتی که تا یک یا چند دندان خالی باشد تلفظ برخی حروف یا اصوات ممکن است با مشکل مواجه شود. علاوه بر اینها جای خالی دندان محل مناسبی برای تجمع ذرات غذا و باکتری‌ها می‌شود بنابراین از نظر سلامت دهان نیز خالی ماندن جای دندان خوب نیست. یکی دیگر از عوارض خالی ماندن جای دندان، کج شدن دندانهای مجاور به سمت جای خالی است که درمان ارتودنسی در آینده را اجتناب ناپذیر می سازد.
روشهای پر کردن جای خالی دندان
به طور کلی چهار روش برای جایگزینی دندانهای از دست رفته وجود دارد که به صورت زیر است:
- دندان مصنوعی
- بریج
- ایمپلنت
- اوردنچر
دندان مصنوعی
دندان مصنوعی نوعی پروتز مصنوعی متشکل از دندان مصنوعی و قاعده پلاستیکی صورتی رنگ است. دندان مصنوعی ممکن است به صورت نیمه و یا کامل طراحی شود. دندان مصنوعی نیمه جایگزین یک یا چند دندان می‌شود و دندان مصنوعی کامل جایگزین تمام دندانهای یک قوس دندانی می‌شود. دندان مصنوعی غیر ثابت (متحرک) است به این معنی که به دندانها چسبانده نمی‌شود و بیمار می‌تواند آن را از دهان خارج کرده و دوباره در جای خود بگذارد. مهم‌ترین مشکل دندان مصنوعی لغزیدن و حرکت کردن آن است که باعث می‌شود فرد هنگام صحبت کردن و یا غذا خوردن نگران افتادن دندان مصنوعی خود باشد.
بریج
بریج دندان ممکن است عنوان جایگزین یک یا چند دندان مورد استفاده قرار بگیرد. بریج ثابت بوده و به دندانها چسبانده می‌شود. برای اتصال بریج از دندانهای طبیعی مجاور به عنوان تکیه گاه استفاده می‌شود. برای چسباندن بریج به دندانهای مجاور از روکش دندان استفاده می‌شود به این معنی که دندان مصنوعی وسط بریج در دو طرف، به روکش دندان متصل است. روکشهای بریج بر روی دندانهای طبیعی قرار می‌گیرند. یکی از اشکالات این روش بهره بردن از دندانهای مجاور است چرا که برای روکش شدن باید این دندانها تراشیده شوند. با این حال از آنجایی که بریج ثابت است فرد نگرانی از بابت حرکت و لغزیدن آن در هنگام صحبت کردن یا جویدن غذا ندارد. هزینه بریج بیشتر از دندان مصنوعی است.
ایمپلنت
بهترین روش جایگزینی دندانهای از دست رفته از نظر عملکردی و زیبایی ایمپلنت دندان است. با این حال این روش از نظر هزینه برای بسیاری از افراد مقدور نیست به خصوص در صورتی که بیش از یک دندان جایگزین می‌شود. ایمپلنت با عمل جراحی در داخل استخوان فک کاشته می‌شود و بر روی آن یک روکش هم رنگ دندان قرار می‌گیرد. در صورت مراقبت مناسب طول عمر ایمپلنت بسیار زیاد بوده و حتی مادام العمر می‌باشد. همچنین ایمپلنت تنها گزینه ای است که جلوی تحلیل رفتن استخوان فک را می‌گیرد. با این حال کاشت ایمپلنت مستلزم استخوان مناسب است به این معنی که ارتفاع، پهنا و تراکم استخوان فک باید برای پشتیبانی از ایمپلنت مناسب باشد. روشهای زیادی برای افرادی که استخوان کافی برای کاشت ایمپلنت معمولی ندارند وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به پیوند استخوان و استفاده از ایمپلنتهای مخصوص اشاره کرد.
اوردنچر
یکی از روشهای جایگزینی در شرایطی که تمامی دندانهای یک قوس دندانی از دست رفته اند، اوردنچر می‌باشد. اوردنچر در واقع دندان مصنوعی کامل بر پایه ایمپلنت است. تعدادی ایمپلنت در استخوان فک کاشته می‌شود و بر روی آن یک ست کامل دندان مصنوعی قرار می‌گیرد تا ایمپلنت محکم و با ثبات در جای خود قرار بگیرد. بنابراین با اوردنچر دیگر نگران حرکت کردن دندان و یا بیرون افتادن آن از دهان نیستید و از طرفی هزینه آن بسیار کمتر از کاشت ایمپلنت به جای تک تک دندانها تمام می‌شود.
