هنگامی که دندان دائمی کودکی در زمان طبیعی و مورد انتظار از لثه بیرون نزند به این وضعیت “تاخیر در رویش دندان دائمی” (delayed tooth eruption) گفته میشود. روتا آلمونیتین (Ruta Almonaitiene ) و همکارانش در مقاله ای با عنوان “عواملی که بر رویش دندانهای دائمی تاثیر میگذارند” (Factors Influencing Permanent Teeth Eruption) در این زمینه میگویند تاخیر در بیرون زدن دندانها معمولا نشان دهنده مشکل خاصی نیست بلکه عوامل ژنتیکی، سبک زندگی و جامعه شناختی متعددی میتوانند بر زمان بیرون زدن دندانهای دائمی کودکان تاثیر بگذارند. با این حال آلمونیتین تاکید میکند تاخیر زیاد در رویش دندانها غالبا نشان دهنده یک بیماری است بنابراین در صورتی که مدت زیادی از زمان طبیعی بیرون زدن دندانهای کودکتان گذشته است و هنوز دندانهای او رشد نکرده اند به دندانپزشکی اطفال مراجعه کنید.
چه عواملی باعث تاخیر در رویش دندانها میشوند
- ژنتیک: ژنتیک میتواند نقش مهمی در فاکتورهای رشد از جمله رویش دندانها ایفا کند. برخی ژنها باعث میشوند دندانهای دائمی در برخی کودکان دیرتر بیرون بزنند. اگر دندان شیری شما در دوران کودکی نسبت به هم سن و سالان دیرتر افتاده است احتمالا فرزند شما نیز چنین وضعیتی را تجربه خواهد کرد.
- تغذیه: دندانهای کودکانی که سوء تغذیه دارند دیرتر از کودکان همسن رشد میکند. در دنیای صنعتی امروزی اکثر کودکان تغذیه طبیعی دارند و در نتیجه رشد خوبی خواهند داشت. اما اگر کودک شما خیلی بد غذا باشد و انواع زیادی از غذاها را نمیخورد ممکن است از نظر دریافت مواد غذایی با مشکل مواجه شود و این امر بر رشد دندانهایش تاثیر میگذارند. عوامل اجتماعی اقتصادی نیز نقش زیادی در رشد دندانها دارند. کودکانی که در خانواده فقیر پرورش پیدا میکنند دندانهایشان دیرتر از همکلاسیهایشان که رفاه مالی دارند رشد میکند. علت آن احتمالا تفاوت در کیفیت تغذیه، سموم محیطی و استرس است.
- جنسیت: بیشتر والدین میدانند که دختران سریعتر از پسران شروع به صحبت کرده و به اصطلاح زبان باز میکنند. همچنین بلوغ دختران سریعتر از پسران است. در مورد دندان در آوردن نیز این امر صادق است و دختران کمی زودتر از پسران (معمولا چهار تا شش ماه) رویش دندان را تجربه میکنند.
- اندازه بدن: کودکانی از از نظر بدنی بزرگتر هستند دندانهایشان زودتر از کودکان کوچکتر رشد میکند. به علاوه نوزادانی که زود رس متولد شده اند یا در دوران جنینی کوچک بوده اند، دندانهای دائمی شان نیز دیرتر از کودکان همسن خود بیرون میزند.
- بیماری: در موارد نادر تاخیر در رویش دندانها ممکن است نشان دهنده وجود یک بیماری در کودک باشد. عوامل هورمونی نقش زیادی در رشد دندانها ایفا میکنند بنابراین کودکانی که مشکلات تیروئید یا هیپوفیز دارند غالبا دندانهایشان دیرتر رشد میکند. بد شکلی های فک و کمبود مواد معدنی نیز باعث تاخیر در رویش دندانها میشود. در مورد کودکانی که دندانهایشان کمی دیرتر از دیگران بیرون زده است نباید نگران باشید اما در صورتی که دندانهای شیری کودک در سن 7 یا 8 سالگی شروع به افتادن نکرده اند به دندانپزشکی اطفال مراجعه کنید.
